Fellere richtingaanwijzers met 3W Luxeons
Gecreëerd op 21 januari 2012 14:25
Categorieën: Verlichting, Veiligheid
Omdat de standaard 5W gloeilampjes die als richtingaanwijzers moeten dienen, wat aan de zwakke kant zijn bij daglicht, ben ik aan het knutselen gegaan.
Bij Velomobiel.nl waren ze ook al aan het knutselen geweest. Zij hebben Fiat Punto knipperlichten op hun fietsen zitten. Daar passen standaard geen halogeenlampjes in. Maar door het puntje van het halogeenlampje wat af te slijpen en de binnenkant van de knipperlichten wat uit te boren is het ze gelukt om er een 10W halogeenlampje in te krijgen.
Een Versatile heeft andere Fiat knipperlichten. Van welk model auto ze zijn, weet ik niet. Wel weet ik dat ze niet open te schroeven zijn. Punto knippers kan ik niet gebruiken omdat die een kleiner gat nodig hebben in de wand van de fiets, ze zullen dus niet goed klemmen in de gaten die al in de Versatile zitten.
Bij de Fiatdealer heb ik wat lampjes bekeken en ben uitgekomen op de Multipla knippers.
Helaas zijn er geen halogeenlampjes verkrijgbaar die standaard in die behuizingen passen. Dus ben ik aan het knutselen gegaan.
Ik heb een 10W halogeenlampje met 2 van die uitstekende pennetjes aangepast. De halogeen steeklampjes laten hun pennetjes helaas niet ombuigen; het glas breekt dan vrijwel direct. Het doel van het ombuigen was om een vergelijkbaar voetje te krijgen als de originele lampjes, dus de metalen aansluiting náást het glas in plaats van in het uiteinde. Als ombuigen van de metalen pennen niet lukt, zou ik natuurlijk ook zelf metaal eraan kunnen proberen te solderen. Dat heb ik dus gedaan. Wat koperdraad heb ik 1x om een pootje gewikkeld, toen een lus gemaakt en nog een keer om het pootje gewikkeld. De lus heb ik toen vastgesoldeerd om het pootje. Vervolgens heb ik de lus omgebogen zodat deze lang het glas liep. Dat heb ik ook bij het andere pennetje gedaan. Tot slot heb ik de pennetjes behoorlijk ingekort.
Het lampje wat ik nu verkregen heb, past qua dikte van het voetje nét in de lamphouder. Maar het lukt dus. Ik kan dus een 10W halogeenlampje in de knipperlichten van de Multipla drukken.
Links is het standaard 5W gloeilampje, rechts mijn aangepaste 10W halogeenlampje.
Ik had nog een 1W witte Luxeon liggen welke ongebruikt op de plank lag. Omdat ik in de planning heb om 3W amberkleurige Luxeons in de Multipla knipperlichten te plaatsen, is het wel zo handig om te weten of ze erin passen en hoe. Ik ben daarom de 1W Luxeon gaan martelen om hem passend te maken.
Ik heb de koelplaat van de Luxeon zodanig kleiner gemaakt totdat hij net in de voet van de behuizing van het Multipla knipperlicht paste. Hiertoe is de koelplaat gereduceerd tot hij een diameter over had van 1,6 cm. De soldeereilandjes waaraan je normaal de draden soldeert, zijn daarbij gehalveerd.
Vervolgens heb ik 2 gaatjes door de koelplaat geboord om de draden naar de achterkant van de koelplaat te kunnen voeren. Weer wat koelplaat minder dus. Hopelijk is er nog wel genoeg koelplaat over. Het scheelt wel dat de lamp als knipperlicht gebruikt gaat worden waardoor er geen constante opwarming plaats zal vinden maar gedurende een aantal seconden met pulsen.
Om de Luxeon aan te sluiten op de stekerverbinding van de lampvoet, heb ik een stuk experimenteerprint met lange banen gebruikt. Een strookje van 3 banen breed past net in de lampvoet. De middelste baan heb ik weggedremeld om eventuele kortsluiting te voorkomen. Beide banen klemmen nu elk in een klem waar normaal de lamp in geklemd wordt. Aan het plaatje experimenteerprint heb ik de draden van de Luxeon gesoldeerd. Op eenvoudige wijze kan ik nu de Luxeon in de behuizing prikken. Wel zal ik waarschijnlijk nog een drup lijm moeten gebruiken om de koelplaat netjes in de behuizing te houden.
Hieronder 2 afbeeldingen van het geheel met de Luxeon:
Uiteraard zal ik de Luxeons nog wel moeten aansturen. Toen ik de witte 3W Luxeons in de onze Versatiles aanbracht, heb ik de regelprints daar vanaf gehaald. Diezelfde prints wil ik nu gaan gebruiken voor de Luxeons. Ik heb er 4, precies genoeg dus.
Het verschil in felheid tussen 5W gloeilamp, 10W halogeen en 3W Luxeon bekijk ik later wat nauwkeuriger.
[update 31-3-2006]
Ik heb vandaag foto's geschoten van 3 soorten verlichting (op de foto's van links naar rechts):
1) Originele 5W 12V gloeilamp uit de Versatile
2) Multipla behuizing met 10W 12V halogeen
3) Multipla behuizing met 1W witte Luxeon die op 250 mA brandt
De middelste (10W halogeen-) lamp valt overduidelijk meer op dat de andere 2 lampen. Vergelijken we de buitenste 2 lampen met elkaar, dan valt uiteraard het kleurverschil op. De witte Luxeon geeft een wat blauwer licht af wat ook na filtering door het oranje kapje nog zichtbaar is. Qua felheid maken de 5W gloeilamp en de 1W Luxeon elkaar niet zo gek veel. Maar daarbij vergeten we 3 dingen:
1) Dit is een Luxeon van 1W en niet 3W zoals ik in de planning heb
2) Deze 1W Luxeon is ook nog eens 'ondervoed'. Normale stroom is 350 mA terwijl hij maar 250 mA krijgt
3) De kleur van de Luxeon is ook niet optimaal. Er staan amberkleurige Luxeons gepland. Deze amberkleurige Luxeons geven méér licht dan de witte variant bij gelijke stroom. Daarbij wordt bij de amberkleurige variant ook nog eens minder licht weggefilterd door het oranje glaasje.
Ik denk dat de amberkleurige 3W Luxeons vergelijkbaar zijn met de 10W halogeenlamp, alleen kan het opgenomen vermogen bij de Luxeons een stuk lager gezet worden dan bij de halogeenlamp.
Wat betreft de warmte van de Luxeon. Dit is dus een lichtere (qua vermogen) Luxeon die ook nog eens 'ondervoed' is. Na een minuut branden wordt hij echt knap heet. De verkleinde koelplaat zal dus zeker geen goed doen bij een brandende Luxeon. Alleen zal voor deze toepassing (als knipperlicht) de Luxeon elke keer ongeveer een halve seconde aan zijn, dan een halve seconde uit en dat net zolang als de richtingaanwijzers geactiveerd zijn. Tijd om op teveel op te warmen zal er denk ik niet bij zijn. Ik ga de gok wagen en 4 amberkleurige Luxeons bestellen.
Nog even twee foto's (bovenste is van bovenaf genomen, de onderste is van afstand geschoten zonder zoomfunctie, de foto is bijgesneden):
[Update 12 april 2006]
Vanavond heb ik de eerste twee nieuwe knipperlichten in m'n Versatile geplaatst; in de staart om precies te zijn. De reden is eenvoudig, daar kan ik er gewoon bij. In de neus wordt lastig omdat daar de knipperlichten achter de ruitjes van de koplampen zitten.
Ik heb op onderstaande foto links nog het originele knipperlicht met 5W gloeilampje zitten. Aan de rechterkant zit de nieuwe Multipla knipper met daarin een 3W amberkleurige Luxeon.
Het verschil in afmeting tussen beide knippers valt nu ook mooi te zien. De Multipla knipper heeft een groter glaasje maar is in totaal iets kleiner en ook nog eens iets platter.
Qua verschil in felheid valt er op de foto maar weinig te zien. In werkelijkheid is het verschil overduidelijk. Wat wel een duidelijk verschil is, is het aan-uit-gebeuren. De Luxeon is echt ineens vol aan en vol uit terwijl de Halogeenlamp wat langzamer opgloeit en nagloeit. Wellicht dat dat hardere aan-uit-aan-uit van de Luxeon nog wat beter opvalt.
Helaas ligt de Luxeon nog iets te hoog in de behuizing van het knipperlicht. Het oranje glaasje van de Multipla knipper wordt niet helemaal perfect met licht gevuld, daarvoor moet de Luxeon eigenlijk nog 1 a 2 millimeter dieper. Maar ach....
Hieronder nog een foto van de Multiplaknipper met Luxeon maar zonder glaasje:
Inmiddels heb ik alle standaard knipperlichten vervangen door 3W Luxeons. In de neus heb ik 4 stuks gemonteerd. Uiteraard op de originele plek achter de ruitjes maar ook in de onderbak; de plek waar in het verleden de richtingaanwijzers geplaatst werden.
De reden is simpel. Ik heb niet genoeg 'schakelende' regelelektronica en zelf maken zie ik niet zitten. De 'schakelende' elektronica zorgt ervoor dat bij 12V een Luxeon 4W opneemt. Met de eenvoudige regelelektronica kom ik uit op 8,4W bij 12V. Gezien ik daarbij wel 2 Luxeons in serie kan nemen, wordt dat dan maar 4,2W per Luxeon en dus nauwelijks minder efficiënt dan de 'schakelende' elektronica. Gezien de voorste richtingaanwijzers slecht te zien zijn vanaf de zijkant, heb ik dus gewoon een stel extra Luxeons aangebracht.
De Luxeons in de staart heb ik voorzien van een regelprint die oorspronkelijk in de Luxeonlampen van de koplampen zaten. De Luxeons in de neus heb ik voorzien van eigengemaakte elektronica met een LM317 die nauwkeurig de stroom regelt.
Voor een uitgebreidere beschrijving van het rekenwerk en het schema wil ik graag verwijzen naar een ander zelfbouwproject hier op ligfiets.net.
Reacties (0)